Việc sở hữu một chiếc cano hay du thuyền cá nhân đang dần trở nên phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, quy định về tàu thủy ca nô hay các loại chứng chỉ lái phương tiện thủy nội địa vẫn khiến nhiều người bối rối. Bạn không biết mình cần học lái cano TPHCM ở đâu hay cần bằng hạng nào cho phù hợp? Bài viết này từ Lamgiaytonhanh sẽ giải đáp chi tiết mọi thắc mắc về phân hạng và quy trình làm bằng tàu thủy ca nô cần thiết cho bạn.
Các phân hạng bằng thuyền trưởng nội địa
Hệ thống bằng cấp đường thủy tại Việt Nam được chia thành nhiều hạng khác nhau. Điều này phụ thuộc vào kích cỡ phương tiện và công suất máy mà bạn điều khiển. Việc nắm rõ phân hạng giúp bạn chuẩn bị hồ sơ học để có tấm bằng lái tàu thủy chính xác nhất.

Thuyền trưởng hạng 1 (T1)
Đây là hạng bằng cao nhất trong hệ thống đào tạo lái tàu sông. Người sở hữu bằng này có quyền điều khiển các loại phương tiện lớn và phức tạp. Cụ thể, bạn được phép lái tàu chở khách trên 100 người hoặc phà trên 150 tấn. Với tàu chở hàng, tải trọng cho phép là trên 1000 tấn.
Nếu bạn muốn lái tàu kéo lai dắt, tổng công suất máy trong từ 1000 hoặc máy ngoài 3000 mã lực. Để đạt được hạng này, bạn cần có thâm niên và trải qua kỳ thi sát hạch gắt gao. Quy trình này đảm bảo an toàn tuyệt đối theo luật giao thông đường thủy nội địa.
Khi sở hữu tấm bằng này cũng đồng nghĩa bạn có thể lái mọi phương tiện đường thủy.
Thuyền trưởng hạng 2 (T2)
Hạng bằng này phổ biến hơn cho các phương tiện kinh doanh tầm trung. Thuyền trưởng hạng 2 được phép điều khiển tàu khách có sức chở từ 50 đến 100 người. Đối với phà, tải trọng cho phép nằm trong khoảng dưới 350 tấn.
Bạn cũng có thể vận hành tàu hàng có tải trọng dưới 1000 tấn. Về công suất máy kéo, giới hạn cho phép là 1000 mã lực (máy trong) đến dưới 3000 mã lực (máy ngoài). Đây là mức bằng phù hợp cho nhiều hoạt động thương mại vận tải đường sông.
Thuyền trưởng hạng 3 (T3)
Nếu bạn quan tâm đến bằng thuyền trưởng hạng 3, đây là loại bằng cơ bản nhất cho thuyền viên chuyên nghiệp. Phạm vi hoạt động của hạng 3 bao gồm tàu khách chở từ 12 đến 50 người. Đối với phà, tải trọng cho phép là dưới 250 tấn.
Tàu chở hàng được quy định tổng tải trọng dưới 500 tấn. Công suất máy kéo 250 mã lực (máy trong) hoặc máy ngoài đến 1000 mã lực.
Thuyền trưởng hạng T4 (T4)
Bằng Thuyền trưởng hạng 4 (T4) là cấp độ thấp nhất trong hệ thống chứng chỉ thuyền trưởng phương tiện thủy nội địa, được áp dụng cho những phương tiện có quy mô nhỏ và phạm vi hoạt động hạn chế.
Người sở hữu T4 được phép điều khiển các phương tiện chở khách ngang sông hoặc tàu thủy nội địa có sức chứa tối đa khoảng 20 người. Với phương tiện vận tải hàng hóa, tải trọng toàn phần không vượt quá 100 tấn.
Về công suất máy, T4 chỉ cho phép điều khiển tàu lắp máy trong có tổng công suất không quá 100 mã lực hoặc máy ngoài có công suất tối đa 400 mã lực. Trong trường hợp muốn điều khiển tàu to hơn, chở nhiều khách hơn hoặc sử dụng động cơ mạnh hơn, người điều khiển bắt buộc phải tham gia thi nâng hạng lên Thuyền trưởng hạng 3, 2 hoặc 1 theo quy định hiện hành.
Bên cạnh đó, để được lái phương tiện tàu thủy cỡ trung – lớn, người lái phải có thêm các chứng chỉ máy trưởng tương đương:
- Máy trưởng hạng 1: Áp dụng cho phương tiện có tổng công suất động cơ trong vượt mức 1.000 mã lực, hoặc động cơ ngoài đạt từ 3.000 mã lực trở lên.
- Máy trưởng hạng 2: Dành cho phương tiện sử dụng động cơ trong có tổng công suất không quá 1.000 mã lực, hoặc động cơ ngoài có công suất tối đa 3.000 mã lực.
- Máy trưởng hạng 3: Áp dụng cho phương tiện có tổng công suất động cơ trong không vượt 250 mã lực, hoặc động cơ ngoài không quá 1.000 mã lực.

Vậy học lái du thuyền, cano gia đình và cá nhân thì cần hạng bằng nào?
Với cano gia đình hoặc du thuyền cá nhân cỡ nhỏ, bạn thường không cần đến bằng thuyền trưởng hạng cao. Bạn chỉ cần bằng thuyền trưởng hạng T4 và chứng chỉ điều khiển phương tiện loại II tốc độ cao, chứng chỉ thợ máy, chứng chỉ an toàn cơ bản.
Cụ thể, nếu phương tiện có công suất máy từ 5CV đến 135CV. Nếu lái cano cao tốc, bạn bắt buộc phải học thêm chứng chỉ điều khiển phương tiện tốc độ cao. Việc học lái xuồng máy dân dụng thực tế đơn giản hơn nhiều so với lái tàu thương mại.

Các chứng chỉ bắt buộc khác khi tham gia lưu thông đường thủy
Ngoài bằng thuyền trưởng hoặc chứng chỉ máy trưởng, bạn cần trang bị thêm các chứng chỉ nghiệp vụ. Những giấy tờ này đảm bảo bạn đủ kỹ năng xử lý tình huống khẩn cấp. Luật giao thông đường thủy nội địa quy định rất rõ về các loại giấy tờ này.
- Chứng chỉ điều khiển phương tiện tốc độ cao: Đây là chứng chỉ quan trọng nhất cho người chơi cano. Bạn bắt buộc phải có nó để điều khiển phương tiện chạy tốc độ trên 30 km/h. Nếu thiếu, bạn sẽ bị phạt nặng khi cơ quan chức năng kiểm tra.
- Chứng chỉ an toàn ven biển: Loại này dành cho thuyền viên hoạt động trên biển trong phạm vi 12 hải lý. Nó trang bị kiến thức về sóng gió và cách sinh tồn trên biển.
- Chứng chỉ an toàn cơ bản: Nội dung bao gồm các kỹ năng sống còn như cứu đắm, cứu thủng và cứu đuối. Bất kỳ ai làm việc trên tàu đều nên có kiến thức này để bảo vệ bản thân và hành khách.
- Chứng chỉ điều khiển ven biển: Chứng chỉ này dành riêng cho thuyền trưởng hoạt động trong phạm vi 12 hải lý. Nó nâng cao khả năng định vị và xử lý tình huống hàng hải của người cầm lái.
- Chứng chỉ PCCC và Cứu Hộ Cứu Nạn: Loại này đặc biệt dành cho phương tiện chở dầu, khí, gas hoặc hàng hóa dễ cháy nổ. Quy trình đào tạo rất nghiêm ngặt về an toàn cháy nổ.
- Chứng chỉ Nghiệp Vụ Du Lịch: Nếu bạn kinh doanh vận tải khách du lịch, nhân viên phục vụ phải có chứng chỉ này. Nó đảm bảo chất lượng dịch vụ và kỹ năng giao tiếp với hành khách.
Định biên (số chức danh) tối thiểu trên phương tiện đường thủy
Định biên là số lượng thuyền viên tối thiểu phải có mặt trên tàu khi vận hành và đủ điều kiện an toàn để rời bến. Điều này nhằm đảm bảo an toàn cho cả người và phương tiện. Tùy vào nhóm tàu, số lượng nhân sự yêu cầu sẽ khác nhau.

Nhóm 1
Nhóm này bao gồm các phương tiện lớn và phức tạp nhất. Tàu khách chở trên 100 người hoặc tàu hàng trên 350 tấn thuộc nhóm này. Định biên yêu cầu bắt buộc phải có đủ Thuyền trưởng, Máy trưởng và các thủy thủ, thợ máy hỗ trợ. Số lượng cụ thể được quy định chi tiết trong giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật.
Nhóm 2
Nhóm 2 áp dụng cho các phương tiện tầm trung. Ví dụ như tàu khách từ 50 đến 100 người hoặc tàu hàng từ 250 đến 350 tấn. Yêu cầu nhân sự sẽ giảm nhẹ hơn so với Nhóm 1 nhưng vẫn cần người có chuyên môn. Bạn cần ít nhất một người có bằng lái phù hợp và một người nắm có chứng chỉ thợ máy để đạt tiêu chuẩn rời bến.
Nhóm 3
Nhóm này dành cho các phương tiện nhỏ, bao gồm cano gia đình công suất dưới 135 CV. Định biên ở đây rất đơn giản. Thường chỉ cần 01 người lái có chứng chỉ lái phương tiện thủy nội địa phù hợp là đủ điều kiện lưu thông. Đây là lý do nhiều người học bằng này thuyền trưởng hạng T4 cho mục đích giải trí cá nhân.
Lời kết
Việc nắm rõ quy định và sở hữu đúng loại bằng cấp giúp bạn tự tin hơn khi điều khiển cano, tàu thuyền. Nếu bạn đã có kinh nghiệm lái nhưng bị mất bằng, hoặc cần một bản sao để lưu trữ, dịch vụ in ấn là giải pháp hữu ích.
Tại Lamgiaytonhanh, chúng tôi cung cấp dịch vụ in ấn văn bằng, chứng chỉ tàu thủy sắc nét và chuẩn chỉnh. Chúng tôi cam kết bảo mật thông tin và giao hàng nhanh chóng đến tận tay bạn. Bạn sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian so với việc loay hoay làm lại thủ tục hành chính phức tạp.
